1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Tutuklamalar sonrası şiddet endişesi

4 Kasım 2016

HDP'li vekillerin tutuklanması Türkiye'de iç barışa ilişkin endişeleri beraberinde getiriyor. HDP'den isimler ve uzmanlar, şiddetin tırmanabileceği uyarısında bulunuyor.

https://p.dw.com/p/2S9vB
Türkei | Verhaftung der beiden Vorsitzenden der prokurdischen Partei HDP - Archivbilder-
Fotoğraf: picture-alliance/abaca

HDP sözcüsü ve milletvekili Ayhan Bilgen HDP'lilerin gözaltına alınmasının iç savaşı tetikleyebileceği görüşünde. DW'ye konuşan Bilgen gözaltı kararı hakkında bir halkın ve onun iradesinin dışlandığını söyledi. Bilgen şöyle konuştu:

„Hiçbir şekilde yargı süreci diye izah edilmesi imkansız, bu bir siyasi operasyondur. 1 Kasımda baraj altında bırakmak için yapılan operasyonların yıldönümünde HDP‘yi etkisiz hale getirmek, ülkeyi iç savaş pahasına da olsa başkanlığa götürmek için yapılmış bir saldırıdır."

Avrupa Birliği tarafından sert şekilde kınanan gözaltılar, Türkiye'nin 15 Temmuz darbe girişimden bu yana Gülen cemaatiyle bağlantısı olduğu şüphesiyle 37 bin'den fazla kişiyi gözaltına almasını takiben muhaliflerin tasfiye edildiği endişelerinin artmasına sebep oldu. 

Türkiye idam cezasını geri getirmeyi düşünüyor. Bu hafta Cumhuriyet Gazetesinde çalışan gazeteciler de göz altına alınmıştı.

HDP'li Bilgen bu kararla Kürt halkının ve iradesinin yok sayıldığını söyledi.

„Bu bir halkı dışlamaktır onların seçilmişlerini yok saymaktır. Belediye başkanlarından sonra milletvekillerini de tutuklamak aslında o halkı yok saymaktır. Onun iradesini görmezden gelmektir. Bu dışlamanın kendisi, ayrımcılıktır. Türkiye'yi bölünmeye sürükleyecek yaklaşımdır."

"Kör dövüşüne dönüştü"

Güneydoğu bölgesinde şiddet ve siyasi karışıklık PKK'yla ateşkesin sona erdiği Temmuz 2015'ten bu yana tırmanışa geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve iktidardaki AKP, HDP'yi PKK ile bağlantılı olmakla suçluyor. Son genel seçimlerde 5 milyonun üzerinde oy alan ve ikinci büyük muhalefet partisi olan HDP ise bunu reddediyor.

Akademisyen ve Kürtler konusunda uzman Doğu Ergil gözaltı kararlarının artık siyasetten birşey beklenmediğini gösterdiğini söylüyor. Ergil DW'ye şöyle konuştu:

„Bu bir kör dövüşüne dönüştü. Maalesef sonu yok, işin kötü tarafı o. Şiddeti daha büyük bir şiddetle bastırınca karşılığı da giderek yayılan ve yaygınlaşan şiddet oluyor. ..(Vekillerin göz altına alınması) Siyasetten artık birşey beklenmiyor demek. O zaman şu oluyor. Aradan bir siyasal kurum kaldırılınca doğrudan doğruya silahlı güçler karşı karşıya geliyor. Hükümetin tanımlaması zaten bu bir siyasi kurum değildir, terör örgütünün uzantısıdır."

Hükümetin 15 Temmuz darbe girişimden sonra ilan ettiği olağanüstü hal kapsamındaki operasyonlarda Diyarbakır belediye başkanları da dahil olmak üzere Kürt siyasiler ve aktivistler de göz altına alındı ve Kürt medya kuruluşları da kapatıldı.

Ergil hükümetin Kürtler konusundaki tavrını şöyle açıklıyor:

„Şiddetin üzerine şiddetle gidiliyor. Şiddetin nedenlerini anlamak ortadan kaldırmak falan gibi birşey yok. Bunun PKK'nın ekmeğine yağ süreceği sonunda da PKK'nın amacı olan özerklik üzerinden bağımsızlığa gideceği düşünüldüğü için sadece PKK değil, bütün sınırın dışındaki Kürt siyasi hareketlerine karşı da tavır böyle."

Türkei Bürgermeister der türkischen Kurdenmetrophole Diyarbakir in Untersuchungshaft
Fotoğraf: Reuters/S. Kayar

"Diyarbakır'da patlama ön planda"

Türkiye PYD'yi ve onun silahlı kanadı YPG'yi PKK'nın uzantısı olarak görüyor ve 'terör örgütü' olarak kabul ediyor. Suriye ve Irak'ta IŞİD'e karşı hava operasyonları düzenleyen ABD ise PYD ile YPG'yi 'terör örgütü' kategorisine koymuyor ve IŞİD'e karşı operasyonlarda Suriyeli Kürt güçlerle işbirliği yapıldığını söylüyor.

Bütün bunlar olurken bölge halkı için gündem bu sabah yaşanan şiddetli patlama nedeniyle odak değiştirmiş durumda. Diyarbakır'da çalışan ve güvenlik endişeleri nedeniyle ismini vermek istemeyen bir gazeteci HDP'li milletvekilllerinin gözaltına alınmasının Diyarbakır'daki patlama nedeniyle gölgede kaldığını, bölge halkı için birinci gündem maddesi olmadığını söylüyor.

„Tansiyonu aslında etkilerdi ama şu Diyarbakır'daki patlama tüm tansiyonun önüne geçti. Onlar ikinci planda şu an…Kimse çok fazla yorum yapmaktan kaçınıyor. Çünkü olağanüstü hal var. Bu nedenle insanlar yorum yapmıyor. Çünkü gözaltına alınmı adam gitti 1 ay gözaltında. Korku var. HDP‘ye karşı da bir tepki oluşmuş. Eyleme çağırıyorlar ama kimse gitmiyor. Tavır almış, insanlar artık şiddet istemiyor.”

© Deutsche Welle Türkçe

Seda Sezer Bilen