Ukrayna - Rusya krizi endişelendiriyor

Rusya’nın Ukrayna’dan geçen doğalgaz boru hatlarında enerji akımını durdurması Avrupa ülkelerinde endişe yaratıyor. Rus doğalgazını batı Avrupa’ya taşıyan borulardan enerji akımının kesilmesinden etkilenen Avrupa ülkeleri soruna kısa sürede çözüm bulunmasını umuyor.

Nitekim, doğalgaz ihtiyacının yüzde 25’ini Gazprom’dan karşılayan AB ülkelerine, dünden bu yana gelen gaz miktarında azalma olduğu belirtildi. Fransa ve Almanya’dan gelen haberlere göre, bu ülkelere gelen günlük Rus doğalgazı miktarında yüzde 40’lık azalma yaşandı.

AB çözüm istiyor

Enerji krizi yaşanabileceği endişesi duyan AB, soruna bir an önce çözüm bulunmasını istiyor. AB adına yazılı bir açıklama yapan yeni AB Dönem Başkanı Avusturya’nın Dışişleri Bakanı Ursula Plassnik, Rusya’nın Ukrayna'ya doğalgaz sevkıyatını durdurmasından sonra AB üyesi bazı ülkelerin de bu durumdan etkilendiklerini kaydetti.

Ukrayna ve Rusya’nın büyükelçilerinin Avusturya Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldığına dikkat çekilen açıklamada, AB ülkelerinin kaygılarının taraflara iletildiği ifade edildi. Avusturya Dışişleri Bakanlığı, Almanya, Fransa, İtalya ve Avusturya enerji bakanlarının da geçen Aralık ayında Rusya ve Ukrayna enerji bakanlarına birer mektup yazdığı ve doğalgaz sevkıyatının devam etmesinin talep edildiğini kaydetti. Avrupa Birliği, doğalgaz ihtiyacının yüzde 25’ini Gazprom’dan sağlıyor.

ABD de gelinen noktadan rahatsızlığını dile getirdi. Rusya’yı tutumundan dolayı eleştiren ABD Dışişleri Bakanlığı, bu adımın enerji sektöründe güvensizlik yarattığını ve enerjinin politik bir baskı aracı olarak kullanılmasının ciddi bir soruna yol açtığını kaydetti.

Rusya: Ukrayna doğalgaz çaldı

Rusya ve Ukrayna arasındaki çekişme ve karşılıklı suçlamalar ise devam ediyor. Doğalgaz vanalarını kapatan Rus enerji devi Gazprom, Ukrayna’nın Avrupa ülkelerine ihraç edilen gazın 1 milyon metreküplük bölümünü çaldığını iddia etti. Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Vekili Alexander Medwedew, Ukrayna’nın çaldığını iddia ettiği doğalgazın 25 milyon dolar değerinde olduğunu ileri sürdü.

Ancak Ukrayna, Gazprom’un bu suçlamasını geri çevirdi. Ukrayna Enerji Bakanı Ivan Plaşkov, ülkesinin boru hattının geçtiği güzergahta olması nedeniyle gaz almaya hakları olduğunu savundu. Ukrayna’da hava sıcaklığının eksi 3 ya da eksi 5 dereceye düşmesi durumunda ülkelerinden geçen boru hatlarından gaz almakla tehdit eden Plaşkov, bu haklarının hala geçerli olan anlaşmaya dayandığını ifade etti.

Rusya vanaları kapatmıştı

Rusya, fiyat yükseltmeyi reddeden Ukrayna'ya gaz vermeyi dün kesmiş ve boru hattının Ukrayna üzerinden geçmesi nedeniyle Avrupalı alıcılar da durumdan etkilenmişti. Batı Avrupa'ya sağlanan doğalgazın yüzde 25'ini, büyük kısmı Ukrayna üzerinden olmak üzere Gazprom karşılıyor.

Rusya, Ukrayna üzerinden Rus doğalgazı alan Avrupa ülkelerini, ''yılbaşından itibaren olası bir azalmaya karşı uyardıklarını'' açıklamıştı. Ukrayna, kışı geçirmeye yetecek doğalgaza sahip olduğunu belirtmişti.

Rusya itibar kaybedebilir

Uluslararası gözlemciler, Rusya ve Putin’in, doğalgaz anlaşmazlığı nedeniyle önemli ölçüde itibar kaybedeceğine inanıyorlar. Özellikle de Rusya’nın “güvenilir bir doğalgaz sevkiyatçısı“ olma imajının zarar göreceği belirtiliyor.

Ukrayna’ya doğalgaz sevkiyatının durdurulması, tam da Rusya’nın G8’lerin dönem başkanlığını üstlendiği güne denk geldi. Oysa Vladimir Putin, daha Aralık ayı ortasında yaptığı açıklamada, en büyük amaçlarının, tüm dünyaya makul fiyatlarla enerji sevkiyatı yapmak olduğunu duyurmuştu.