Ulusal Konferans tartışmalı başladı

Dün ilk toplantısını gerçekleştiren Irak Ulusal Konferansı’na katılan Şii delegeler, Muktada El Sadr yanlılarıyla Amerikan ve Irak’lı birliklerin çatıştığı Necef kentinde ablukanın kaldırılması için talep ederek, konferansı protesto ettiler. Geçici hükümetse protestocu delegelerin talebi üzerine El-Sadr milislerine karşı henüz doğrudan bir saldırı başlatılmayacağını açıkladı.

Bu tür protestolar Saddam Hüseyin döneminde düşünülemezdi bile. Ancak delegeler, bilmeden de olsa, geçici parlamentonun en önemli görevlerinden birini ifa ettiler: Hükümeti denetlemek ve danışma görevini yerine getirmek. Bu parlamentoyu da Irak Ulusal Konferansı’na katılan delegeler oluşturacak. Halkın her kesiminden 1100 delege, önümüzdeki aylarda hükümeti denetleyecek ve seçimleri hazırlayacak yüz kişilik bir parlamentoyu seçecek.

Birleşmiş Milletler Irak Özel Temsilcisi Lakhdar Brahimi’nin daha önce Afganistan’da da benzer şekilde uygulamaya soktuğu plan, demokratikleşme süreeci için bir temel oluşturmayı hedefliyor. Irak’taki ilk Amerikan yönetici Jay Garner da Brahimi’nin planına benzer bir planı yürülüğe sokacaktı, ancak Washington yönetimi kısa bir süre sonra Garner’ın yerine sivil yönetici Paul Bremer’i atadı.

Bremer’in Haziran ayı sonunda ülke yönetimini bağımsız bir geçici hükümete devretmesinden sonra Ulusal Konferans’ın Ağustos ayı başiında toplanması tasarlanmıştı. Ancak güvenlik durumunun elverişsiz olmasından dolayı ertelenmişti. Bugün Irak’ta güvenlik daha da elverişsiz, ülkenin geleceği daha de belirsiz. Ancak ne Allavi ne de Amerika Birleşik Devletleri, Ulusal Konferansı bir kez daha ertelemeyi göze alamadı.

Konferansı ertelemek, ülkenin demokratikleşmesine karşı çıkan ve bu sürece katılmayı kesinlikle reddeden Muktada El Sadr’a taviz vermek olacaktı. Ancak El-Sadr tarafından oluşturulan Mehdi ordusu Irak’ın büyük bir bölümünü silahlı bir mücadeleye sürükleyeceğe benziyor. Ülkenin güneyinde Şiiler de, Necef’teki kutsal yerler kaygısıyla El Sadr’a destek vermeye başlıyor. Bu ise yanlış bir karar. Çünkü Necef’teki kutsal yerleri tehdit edenler Amerikan ve Irak birlikleri değil, bu yerlerin zarar görmesine aldırmadan bunları sığınak olarak kullanan El Sadr milisleri.

Iraklılar’ın öğrenmesi gerek şey, hiçbir hükümetin otoritesini silahlı gruplara vermeyeceğidir. Ne geçici hükümet, ne de bağımsız seçimler sonrası işbaşına gelecek bir hükümet, yönetimi silahlı milislere devredecektir. Üç gün sürecek Ulusal Konferans sonunda bir parlamento oluşturulduğu takdirde, bunun da bu ilkeye uyması gerekecektir.