Varşova Ayaklanması'nda ölenler anıldı
2 Ağustos 2004
Varşova Ayaklanması’nın anma törenleri siren sesleri ve askeri gösterilerle başladı. İlk kez bir Almanya Başbakanı’nın da katıldığı törenlerde, Gerhard Schröder ayaklanmada ölenlerin anısına yaptırılan anıt önünde bir konuşma yaptı.
”1939 da Naziler Polonya’yı işgal ettiler ve 1944 yılında da Varşova’yı küle çevirdiler. Yüzbinlerce kadın ve çocuk öldürüp, binlercesini çalışma kamplarını sürüklediler. Polonyalılar'ın gururu, Almanların da utancı olan bu anıt önünde, barış diliyor, Nazi Almanyası'nın yol açtığı bu büyük insanlık dramı karşısında utançla eğiliyorum.”
Schröder takdir topladı
Almanya Başbakanı’nın bu sözleri büyük alkış topladı, ancak konuşmasının en fazla ilgi gören kısmı, 2.Dünya Savaşı sonrasında Polonya’yla yapılan anlaşma uyarınca topraklarını terkeden Almanlar'ın tazminat talebine karşı çıkmasıydı. Schröder şöyle konuştu:
” 2. Dünya Savaşı nedeniyle oluşan hak iddialarını ne Alman hükümeti ne de ciddiye alınabilecek diğer politik güçler talep etmektedir. Almanya bu tutumunu uluslararası mahkemelerde de sürdürecektir.”
Varşova Ayaklanması’nda bizzat yeralan eski Polonya Dışişleri Bakanları'ndan Wladyslaw Bartoszweski, Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’in, Almanya’nın tazminat talebi bulunmadığı yönündeki konuşmasını memnuniyetle karşıladı. Bartoszweski şöyle konuştu:
”Tazminat talebinin olmayacağı yönündeki açıklamalar, özellikle karmaşık politik olayları anlayamayan, normal vatandaş için çok önemli. Bu insanlar Alman komşularıyla iyi geçinmeyi isteyen, sakin ve huzurlu bir yaşam sürdürmek isteyen vatandaşlar.”
Almanlar mahkemeye gidecek
Schröder’in gezisi öncesinde Polonya Başbakanı Marek Belka, her ülkenin kendi içinde tazminat talebi konusunda düzenlemeye gidebileceğini söylemiş, ancak Schröder böyle bir öneriyi kabul etmemişti. Polonya’nın eski Almanya elçilerinden Janusz Reiter, Schröder’in konuşmasının memnuniyet verici olduğunu, ancak ileride tazminat amacıyla bazı Almanlar'ın uluslararası mahkemelere gideceğinden emin olduğunu söyledi. Bu durumun insanları huzursuz edeceğini de ifade eden eski elçi, tartışmaların daha uzun bir süredevam edebileceğine de dikkat çekti.