Venüs’ün lekelerinin sırrı çözüldü

Almanya'nın Max Planck Astronomi Enstitüsü'nden araştırmacılar, Avrupa Uzay Kurumu'nun (ESA) Venüs'ü yakından gözlemleyen uzay aracı Pioneer Venüs'ün gönderdiği görüntüleri inceleyerek, gezegenin bulutlarında ultraviyole ışın dalga boyunda görülen kara beneklerin sırrını çözdüklerini düşünüyorlar.

Enstitünün Güneş Sistemi Araştırmaları bölümünden uzmanlar, kara benekleri oluşturan bu katı parçacıkların ya da sıvı damlacıkların gezegenin atmosferinin en altından bulutlarının en tepesine taşındığını düşünüyorlar, ancak bunların hala hangi maddeden oluştuğunu bilmiyorlar.

Kara benekler

Araştırmacılar, 1929'dan bu yana gözlemlenen bu kara beneklerin, bulutların tepesindeki irtifa farkından mı, ısı değişikliğinden mi ya da bulutları oluşturan maddelerin yapısından mı kaynaklandığını tahmin edemiyorlardı.

ESA'nın uzay aracının gönderdiği veriler, Venüs'ün ekvatoruna yakın bölgelerde ultraviyole ışığında beliren kara lekelerin bulunduğu yerlerin sıcaklığının göreli olarak yüksek olduğunu gösteriyor.

Bilim adamları, buralarda gizemli karanlık maddeyi aşağılardan alıp getiren ısı aktarımının yoğun olduğunu tahmin ediyorlar.

Venüs, güneş sistemindeki Dünya'ya en yakın gezegen olmakla kalmayıp, kütle ve yoğunluk açısından da yerküreye benziyor. Buna karşın iki gezegenin atmosferleri büyük farklılık gösteriyor.

Güneş'e uzaklık bakımından ikinci, büyüklük bakımından altıncı gezegen olan ve Güneş ile Ay'dan sonra gökyüzündeki en parlak cisim Venüs, „Sabah Yıldızı“ veya „Akşam Yıldızı“ olarak da adlandırılıyor.

İç gezegen olduğundan Dünya'dan teleskopla bakıldığında Ay gibi safhalar gösteren Venüs gezegenini, ilk olarak 1962'de Mariner 2 uydusu ziyaret etti. Bunu, Pioneer Venus, Sovyet Venera 7 ve yüzeyin ilk fotoğraflarını gönderen Venera 9 ve diğerleri takip etti. Yaklaşık 17 yıl önce Venüs etrafında yörüngede dönen Amerikan uydusu Magellan, radar kullanarak Venüs'ün haritalarını oluşturdu. Venüs Ekspresi, Avrupa'nın gezegene gönderdiği ilk uzay aracı.

Venüs’ün manyetik alanı yok

Venüs, çok sıcak noktalarında yanardağ etkinliğine sahip. Büyük bölümü jeolojik olarak son birkaç yüz milyon yıldır çok sakin görünüyor.

Venüs doğudan batıya doğru dönüyor ve 1 Venüs günü 243 Dünya günü olarak biliniyor. Venüs'ün Güneş etrafındaki yörüngesi çembere yakın olup yörüngesindeki dönüşünü 225 Dünya gününde tamamlıyor. Dolayısıyla bir Venüs günü, bir Venüs yılından daha uzun.

Venüs'ün manyetik alanı bulunmuyor. Bunun yavaş dönüşünden dolayı olabileceği düşünülüyor. Atmosferin manyetik alanı olmadığından, güneş rüzgarı atmosferin derinlerine işliyor.