1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Viyana’da İran ile kritik toplantı

23 Temmuz 2019

ABD’nin çekilmesine rağmen İran ile nükleer anlaşmayı yaşama geçirmek isteyen imzacı ülkeler pazar günü Viyana’da buluşuyor.

https://p.dw.com/p/3Md9Q
Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) uygulanması için taraflar Viyana'da son olarak 28 Haziran'da bir araya gelmişti.Fotoğraf: Reuters/L. Foeger

İran ile nükleer anlaşmanın nasıl kurtarılabileceği pazar günü Avusturya’nın başkenti Viyana’da yapılacak olağanüstü toplantıda masaya yatırılacak.

Toplantıya, anlaşmadan tek taraflı çekilen ABD dışındaki diğer imzacı ülkeler, Almanya, Fransa, İngiltere, Rusya ve Çin’in temsilcileri katılacak.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’yi temsilen toplantıya AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreteri Helga Maria Schmid başkanlık edecek.

AB tarafından yapılan açıklamada, İran, Almanya, Fransa ve İngiltere’nin isteği üzerine yapılması kararlaştırılan, Rusya ve Çin’in de katılmayı kabul ettiği olağanüstü toplantıda, 2015 yılında imzalanan ve kamuoyunda nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) uygulanması ile ilgili tüm konuların görüşüleceği belirtildi.

İran Dışişleri Bakanlığı ise bakan yardımcıları düzeyinde yapılacak olağanüstü toplantıda nükleer anlaşmanın korunmasını sağlayacak esasların ve konu ile ilgili değişen koşulların ele alınacağını duyurdu.

Tırmanan tansiyon zorluyor

ABD’nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilerek yeniden yaptırımları devreye sokması üzerine İran Mayıs ayı başında nükleer anlaşmadan kaynaklı bazı yükümlülüklerini askıya alacağını açıklamıştı. Tahran yönetimi, anlaşmanın muhafazasından yana beyanda bulunmalarına karşı, Avrupa ülkelerini, Rusya ve Çin’i, anlaşmadan kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirmemek, ABD’nin yaptırım baskılarına boyun eğmekle suçlamıştı.

Nükleer anlaşma çıkmazı aşılmaya çalışılırken, ABD ile İran arasında Körfez’de tansiyonun iyice artması, son olarak da İngiltere ile İran arasında yaşanan tanker krizinin tırmanması, diplomatik çözüm çabalarını zora sokuyor.

İngiltere ordusuna bağlı kuvvetler, ay başında Cebelitarık Boğazı’nda, Suriye'ye yasa dışı ham petrol taşıdığı gerekçesiyle bir İran tankerine el koymuş, bunun üzerine İran da cuma günü Hürmüz Boğazı’nda “Stena Impero” adlı, İngiltere bandıralı petrol tankerini alıkoymuştu.

İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt dün İran’ın İngiliz bandıralı petrol tankerine el koyduğu Hürmüz Boğazı’nda geçiş güvenliğini sağlayacak deniz koruma misyonu için girişim başlattıklarını, bu yolla Avrupalı ortaklarıyla birlikte bölgede deniz taşımacılığını güvence altına almak istediklerini açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, ülkesinin Basra Körfezi’nde, Hürmüz Boğazı’nda denizcilik özgürlüğü ve güvenliğinin en önemli bekçisi olduğunu savundu, sorunların bölge ülkeleri arasında, diyalog, müzakere ve iş birliği yoluyla çözümlenebileceğini açıkladı.

AFP / DA, AÜ

©Deutsche Welle Türkçe