Washington'da mali kriz zirvesi

G 20 ülkeleri liderlerini zirveye davet eden ABD Başkanı George Bush bazı uyarılarda bulundu. Bush, "Ben serbest pazar ekonomisini savunuyorum ancak küresel bir çöküşle karşı karşıyayken değil“ diye konuştu. Bush New York’ta yaptığı konuşmada bir yandan ABD yönetiminin piyasalara müdahelesini savundu, diğer yandan da Dünya Finans Piyasaları ve Ekonomi Zirvesi hakkında ipuçları verdi. Bush'a göre serbest piyasa ekonomisini uygulamak kaçınılmaz. ABD Başkanı, kapitalizmin aşırılıklara ve suistimale açık olduğunu da belirtti. Öte yandan, Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı sonrası hızlı ekonomik toparlanması ve Güney Kore örneğinde olduğu gibi serbest piyasa ekonomisinin başarılarını da olumlu örnekler olarak gösterdi. Bush, "Ekonomik büyüme, sosyal adalet ve insanlık onuru istiyorsanız, serbest piyasa ekonomisi en iyi yoldur. Ve tabii ki bir kaç aylık bir kriz dönemi 60 yıllık başarıları yok ederse bu büyük bir hatadır“ dedi.

Liderlerin tartışacağı konular

Dünya genelinde bir mali krizinin tekrarını önlemek için serbest piyasa ekonomisinde ne gibi değişikliklerin yapılacağı, liderleri uzun süre meşgul edecek. Bush’un aksine Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy esaslı reformlar istiyor. Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner bunun uzun ve zorlu bir süreç olacağını söyledi. Washington’daki zirve bir dizi görüşmenin başlangıcı olacak.

Zirvenin hedefleri

Zirvenin hedefi, mali krizin nedenlerini belirlemek, alınan önlemlerin işe yarayıp yaramadığını incelemek, gerekli diğer önlemleri kararlaştırmak, mali piyasalarda yapılacak reformların kurallarını belirlemek ve gelecek için bir plan oluşturmak.

ABD’deki ev sahiplerine düşünülmeden verilen kredilerin ve kredilerin sorumsuzca yeniden satışının bütün kötülüklerin başlangıcını oluşturduğunu kabul eden ABD Başkanı George Bush hükümetlerin piyasalara müdahalesi konusunda da açıklamalarda bulundu. Bush, "Bazılarına göre, Amerikan mortgage piyasalarındaki yetersiz düzenlemeler krizin başlıca suçlusu. Fakat bazı Avrupa ülkelerinin çok daha kapsamlı kuralları var ve onlar da bizimle aynı problemleri yaşıyorlar. Ve tarih gösterdi ki, ekonomik büyüme önündeki en büyük tehdit hükümetin piyasalara çok az müdahelesi değil, çok fazla müdahelesidir“ dedi.

'Alternatif kuruluşlar kurulmalı'

Maryland Üniversitesi'nden Profesör Peter Morici ise Uluslararası Para Fonu ya da Dünya Bankası’na alternatif bir başka enstitünün kurulmasının gerekli olduğunu kaydetti. Hükümetlerin de daha fazla sorumluluk alması gerektiğini belirten Morici, ABD ve Avrupa arasında “Süper Serbest Ticaret Anlaşması“nın imzalanmasının zamanının geldiğini vurguladı. Morici'ye göre iki kıta arasında işbirliği için pek çok ortak ve temel fırsat var. Bu ve benzeri pek çok konu zirvede ele alınabilir çünkü müzakere masasına oturan bütün devletler için bir şans söz konusu. Ev sahibi ABD’nin bir geçiş sürecinde bulunması ise problem teşkil ediyor. Yeni Başkan Barack Obama, temsilci olarak eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright’ı zirveye gönderdi. Fakat Obama’nın yokluğu toplantının biraz sönük görünmesine yol açıyor. Maryland Üniversitesi'nden Prof. Peter Morici yine de zirvenin zamanlamasının doğru olduğunu söylüyor.

Morici, "Zirve tarihi belirlendiği sırada dünya küresel bir kriz içindeydi. Bu hala böyle ve fakat durum biraz daha iyi görünüyor. Dünya krizi yenecektir. Şu anda bu zirve çok fazla gerekli değilmiş gibi görünüyor ve zamanlamanın kötü yapıldığı da kolayca söylenebilir. Zirve önceden planlandığı için yapılmalı ve bu, bu tarzda toplantıların sonuncusu değil. Umarım George Bush, Barack Obama’yı sınırlandıracak aptalca bir şey yapmaz. Ve Obama’nın ayaklarının yere basması ve dünyayı daha iyi tanıması için belirli bir zamana ihtiyacı var. Örneğin bir Avrupa haritası alıp ülkelerinin adını öğrenmek gibi“ dedi.