1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Yüzyılın deneyi başarılı oldu

30 Mart 2010

Evrenin oluşumunun sır perdesini aralamayı amaçlayan, tarihin en büyük deneyi için bugün düğmeye basıldı. Milyarlarca doların harcandığı deneyde yıldızların ve gezegenlerin kökeni araştırılıyor.

https://p.dw.com/p/MhTO
Fotoğraf: picture alliance/dpa

Deney sırasında tünel boyunca ayrı yönlerde iki proton hüzmesi verildi. İlk kez gözlenecek bu deneyde ışın demetleri ayrı istikametlerde, ışık hızına yakın bir süratle halka şeklindeki tünelde yol aldı. Proton ışınlarının birbiriyle büyük bir enerjiyle çarpışmasının ardından bilim adamları, kainatın doğasını kavramaya yarayacak yeni parçacıklar görmeyi umuyor.

Tanrı parçacığının peşinde

Bir mikrosaniye süren çarpışmada, temel element parçacıkları, atom çekirdeklerini oluşturmak için birleşmeye başlamadan önceki Büyük Patlama anındaki koşulların oluşturulması öngörülüyor.

Bilim adamları çarpışma sırasında özellikle teorik fizikteki kütle mantığının temelini oluşturan veya kara maddenin neden yapıldığını anlamaya yarayacak Higgs parçacığı (Tanrı parçacığı) diye adlandırılan parçacıkların varlığının kanıtlarını görmeyi umuyorlar.

İskoç araştırmacı Peter Higgs'in yaklaşık 30 yıl önce ortaya attığı ve maddeye kütlesini verdiği varsayılan “Higgs bozonu”nun varlığı bu deneyle sınanacak.

Yeni bir keşifler dönemi

10 milyar dolar değerindeki Hadron Çarpıştırıcısı, 14 milyar yıl önce evrenin doğumuna yol açtığına inanılan Büyük Patlama ortamını yeniden canlandırmayı hedefliyor.

Deneyle yıldızların ve gezegenlerin kökeninin yanı sıra kara enerji ve kara maddeye ilişkin ayrıntılara ulaşılmaya çalışılacak.

Paralel evrenlerin varlığı ve evrenin başlangıcı varsayılan Büyük Patlama'dan öncesi deneyin üzerinde durduğu diğer başlıkları meydana getiriyor.

CERN Genel Müdürü Rolf-Dieter Heuer, "deneyin insanlık tarihinde yeni bir keşifler dönemini açacağını" söyledi.


© Deutsche Welle Türkçe


DW/AFP/AP/rtr/dpa, NH/AG