Yeni fırsat kapısı İran
28 Kasım 2013
İran ile nükleer program konusunda uzlaşıya varılmasının ardından pek çok Batılı firma, yaptırımların gevşetilmesini umuyor. Aynı zamanda Almanya ile İran arasında geleneksel olarak var olan iyi ekonomik ilişkilerin yeniden canlanmasını da… Alman Sanayi ve Ticaret Odası'nın dış ticaret sorumlusu Volker Treier, İran'ı yeni ticaret partneri olarak düşününce heyecanlanıyor: "İran'ın sadece çoğu şimdiye kadar ortaya çıkarılmamış hammaddesi yok, aynı zamanda Almanya ile uzun bir ticari geçmişi de var. Ticaretin yanı sıra sanayi altyapısı ve sanayi ürünlerinin üretimi ve işlenmesinde tecrübeye de sahip. İşte bunlar bizim yeniden bu ülkeye yönelmemezi gerektiren faktörler."
İki ülke arasındaki ticaret hacmi aslında oldukça mütevazı. Bu, geçen yıl 3 milyar euronun altındaydı. Yaptırımların kaldırılması söz konusu olursa atılması gereken ilk adım ise ödeme trafiğinin rayına oturtulması. Çünkü yaptırımlar sırasında Avrupa bankaları İran'dan neredeyse tamamen çekilmişti. Volker Treier, "Bana göre en önemlisi finansman olanaklarına yeniden sahip olmamız. Böylece yaptırımlar sırasında teslim edilen malların karşılığı para olarak alınabilir. Para pek tabii ki ekonominin can damarı" ifadelerini kullandı.
Tahran Uluslararası Ticaret Odası Başkanı Daniel Bernbeck de aynı görüşte: "Bu, yaptırımların en çok zarar veren yanı. Yani, firmalar örneğin ödemeleri doğrudan İran'dan Avrupa'ya ya da Avrupa'dan İran'a yapamıyor. Ya da teslimat güvencesi de bulunmuyor. Bu ticaretin önemli bir yanı, çünkü doğrudan etki ediyor."
Petrol ihracatı
Bernbeck, Almanya hakkında bilgi almak isteyen İranlı iş adamları arasında artış olduğunu söylüyor ancak bir Avrupa coşkusudan bahsetmek için erken. Bernbeck, "Şimdi öncelikle sadece küçük meblağlar serbest bırakılıyor. Özellikle de İran'ın eskiden yılda 100 milyar dolardan fazla petrol ve doğal gaz ihracatı olduğunu düşününce… Şimdilik altı ay için 4 milyar dolarlık izin çıktı. Bu denizde küçük bir damla gibi" diyor.
Ancak yine de Almanlar ve Fransızlar, uzun vadede ticaretin canlanması konusunda umutlanabilir. Basında Amerikalıların kapsamlı bir ticari operasyon hazırlığı içinde olduğu yönünde haberler yer alsa da bu Alman dış ticaret uzmanlarını korkutmuyor. Çünkü 40 yıldır süren düşmanlığı kısa sürede ortadan kaldıramayacağını düşünüyorlar. Alman Sanayi ve Ticaret Odası'nın dış ticaret sorumlusu Volker Treier, ticaret hacminin yakında yeniden iki haneli rakamlara ulaşabileceği görüşünde ve Almanya'nın gerekli ürün çeşitliliğine de sahip olduğunu söylüyor: "Almanya'nın klasik olarak güçlü olduğu alanlar kesinlikle otomobil, makine, kimya ve elektronik endüstrisi… İran Ortadoğu'da sanayi geleneğine sahip tek ülke olabilir ya da zaten öyle bir ülke. Bu Almanya ile yaklaşık 100 yıldır süren iyi ilişkilerle birleştirilince bizim için kesinlikle uyuyan bir dev."
©Deutsche Welle Türkçe
Rolf Wenkel / Başak Sezen
Editör: Hülya Schenk