090311 EU Indien Freihandelsabkommen Generika

Hindistan ile AB arasında kısa bir süre içinde imzalanması planlanan anlaşmada Avrupalı ilaç firmalarına tanınan telif haklarıyla ilgili maddeler, hastalar ve sivil toplum örgütleri arasında kaygı yarattı. Söz konusu anlaşma imzalandığı takdirde "jenerik ilaç" olarak adlandırılan ucuz ilaçların piyasadan çekilmesinden ve yoksul hastaların tedavilerini sürdürememesinden korkuluyor.

Yeni Delhi’de serbest ticaret anlaşmasına karşı bir de protesto gösterisi düzenlendi. 3 bin kadar kişi kararı protesto etti.

AB ile Hindistan arasında imzalanması planlanan serbest ticaret anlaşması göstericileri sadece öfkelendirmiyor, aynı zamanda endişelendiriyor. Anlaşma henüz imzalanmadı. Ancak HIV taşıyıcısı olan Nareş Yadav, bu anlaşmanın ölümcül sonuçları olabilecek maddeler içerdiğini belirtiyor: “Sonuçta ölmemize neden olan sonuçları olacak. Çünkü anlaşma, ilaç fiyatlarını aşırı yükseltecek. Daha sonra hükümet artık ücretsiz tedavi imkânı sunmayacak ve ilaçlarını kendileri satın alan hastalar masrafları karşılayamayacak.”

Hindistan, “yoksulların eczanesi“ olarak adlandırılan bir ülke. Burada, Nareş gibi AIDS hastalarının hayatlarını sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu ilaçların ucuz taklidi olan "jenerik ilaçlar" üretiliyor. Jenerik ilaçlar, patentli üreticinin lisans süresi bittiğinde başka üreticiler tarafından piyasaya sunulan ve orijinali ile eşdeğer olan ucuz ilaçlar. Birleşmiş Milletler Sağlık Özel Raportörü Anand Grover, her şey AB’nin istediği gibi giderse, yeni anlaşmada Avrupalı ilaç firmalarının telif haklarını koruyan ve "jenerik ilaç" üreticilerinin piyasadan çekilmesine yol açacak kurallar yer alacağını belirtiyor.

Grover, "Çabaladıkları şeyi başarırlarsa, o zaman gelecekte daha pahalı ilaçlara sahip olacağız. Sadece Hindistan'daki hastalar değil, kalkınmakta olan ülkelerdeki hastalar için. Çünkü Hindistan bu ülkelerde kullanılan ilaçların yüzde 90’ını üretiyor" diyor.

Hindistan hükümetine çağrı

BM Özel Raportörü’ne göre, bu anlaşma Hindistanlılar için ne sağlık ne de ekonomik açıdan mantıklı. Ancak Başbakanlık Ofisi’nden gelen son sinyaller çok cesaret verici değildi:

Anand Grover, “Gerçekte serbest rekabete karşı bir barikat kuruyorlar. Hükümet neden jenerik ilaç üreticilerini dinlemiyor? Sanki harakiri yapılıyor gibi. Herkes Hindistan’ın büyümesinden bahsediyor. Ancak Hindular sanayi olmaksızın büyüyemeyecektir" açıklamasını yaptı.

Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü de AB’nin Hint firmalarının zararına da olsa özellikle kendi ilaç firmalarını koruma amacını taşıdığını düşünüyor. Anlaşmanın dünya genelinde AIDS, verem ve sıtmaya karşı ucuz ilaç ihtiyacı duyan çok sayıda hastaya zarar vereceği belirtiliyor. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü’nden Paul Cawthorne, bu nedenle Hint hükümetine durumu bir kez daha gözden geçirmesini öneriyor: “Hindistanlılara iletmeye çalıştığımız mesaj şu: Şimdi karar sizin. Evet ya da hayır diyebilirsiniz. Ve biz size hayır demenizi öneriyoruz.“

© Deutsche Welle Türkçe

Kai Küstner / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü