Yol vergisine dava açmaya hazırlanıyorlar

AKP’nin hazırlıklarını yaptığı yerel yönetim taslağından vatandaşlara yeni vergi kalemleri hazırlandığı ortaya çıktı. Taslakta, belediyelerin gelirlerinin artırılması için aracı olanlardan “yol ve trafik payı” adı altında Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin yüzde 10’u kadar yeni vergi alınması öngörülüyor. Vatandaşlardan alınacak bu verginin, nüfus ve yüzölçümlerine göre belediyelere aktarılacağına ilişkin haberlerin de kamuoyuna yansıması sivil toplum ve meslek örgütlerinde tepkilere yol açtı.

Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Sekreteri ve Tüketici Hakları Derneği (THD) Genel Başkan Yardımcısı Ergün Kılıç, kamuoyunda "yol vergisi” olarak görülen düzenlemeye ilişkin haberlerin tüketicilerin Türkiye’deki vergi sistemine ilişkin şikayetleri artırdığına dikkat çekiyor. Kılıç, “Doğal olarak, bizim isyanımız, onların isyanıdır. Nerdeyse yolun rüzgarından da vergi alacaklar” eleştirisini getiriyor.

“Böyle gitmez, dava açacağız”

Vergi sistemine ilişkin son incelemelerini DW Türkçe’yle paylaşan Kılıç, hükümetin özelleştirme adı altında tüm otoyolları özelleştirdiğine, yap-işlet-devret modelini her alanda devreye soktuğunu belirtiyor. İstanbul Havalimanı, Marmaray, şehir hastanelerini bu sistemin son örnekleri olarak gösteren Kılıç, “Hastanelere hasta, otoyollara geçiş garantisinin verildiği bir sistemde toplumun her kesimine sürekli yeni vergi yükü bindirilmesi bütçedeki açıklara işaret ediyor” diyor.

Kılıç, hükümetin yol vergisi almasının ardında benzin zamlarına duyulan tepkinin de etkili olduğunu öne sürüyor. Kılıç’a göre benzin zamlarına duyulan tepkinin üstü kapatılmak için yeni vergi kalemleri yaratılmış durumda. Kılıç, “Vergi dairelerinin benzin istasyonlarına açıldığını söylüyorduk başlarda, şimdi de diyoruz ki, yolun rüzgarından da vergi alacaklar. Sistem böyle gitmez. Mutlaka dava açacağız” değerlendirmesi yapıyor.

“Vergiyi Başkentgaz’da arasınlar”

Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası da “yol ve katkı payı”na karşı dava açmak için hazırlık yapıyor. Oda Başkanı Ali Şahin, DW Türkçe'ye halktan böyle bir vergi toplanarak belediyelerin gelirlerinin artırılmasının sözkonusu olamayacağını anlatıyor. Şahin’e göre ülkedeki vergi yükünü karşılayan halka ek vergiler koymanın toplumsal patlamayı artırma gibi bir riski de var.

Özelleştirilmiş Başkentgaz’ın vergiden muaf olmak için Kızılay’a şartlı bağış yapmasıyla yaşananları hatırlatan Şahin, “Bakıyorsunuz, vergi kaçırılması konusunda Kızılay’la Başkentgaz’ın işbirliğine göz yumulmuş. Vergiyi neden burada aramıyorsunuz, neden vatandaştan sürekli ek vergi toplamak peşindesiniz? Bu durumu vatandaşlarımızın kendisi de yargıya taşıyabilir, biz de taşırız. İnceleriz yeni yasayı ona göre hareket ederiz” şeklinde sözlerini sürdürüyor.

Azaltma ve artırma yetkisi Cumhurbaşkanı'nda

Yerel yönetim yasa tasarısı taslağında vatandaşlardan toplanacak “Yol ve trafik” payının motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığınca tahsil edilmesi öngörülüyor. Cumhurbaşkanı, bu oranı yüzde 1’e kadar indirmeye ve iki katına kadar çıkarmaya yetkili gösteriliyor.

Tasarıda, konutlara ait çevre vergisinde büyükşehir ve diğer yerler ayrımı kaldırılırken verginin su tüketim miktarı esas alınmak üzere metreküp başına en az 17 kuruş en fazla 47 kuruşa çıkarılması isteniyor. Bu tutarı yine Cumhurbaşkanı yarı yarıya kadar indirmeye ya da iki katına kadar artırmaya yetkili sayılıyor.

Tasarıda, 65 yaş üzeri vatandaşların toplu ulaşımdan ücretsiz yararlanmasına mesai saati başlangıç ve bitişiyle sınırlı olmak üzere saat düzenlemesi de öngörülüyor.

Tasarıda ayrıca eski büyükşehir ve il belediye başkanlarına yeşil pasaport verilmesi, büyükşehir belediyesi genel sekreteri ve yardımcılarının atanmasına yeni kriterler getirilmesine ilişkin düzenlemeler de var.

Tasarı üzerindeki çalışmaların sürdüğüne dikkat çeken AKP’li yetkililer, öngörülen yeni düzenlemeleri “belediyeleri güçlendirmek” olarak savunmakla yetiniyor. Taslağın ne zaman meclis gündemine getirileceği de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la yapılan değerlendirmeler sonrasında kesinlik kazanacak.

Hilal Köylü / Ankara

© Deutsche Welle Türkçe