Evropa brani evro po svaku cijenu

Jedan vikend bio je potreban liderima evrozone, evropskim institucijama i ministrima finansija EU da se dogovore oko mehanizma namijenjenog stabilizaciji evrozone i očuvanju finansijske stabilnosti Evrope. U uobičajenim okolnostima procedura usvajanja novih regulativa u Evropskoj uniji zahtijevala bi mjesece, čak i godine.

Sve to govori o hitnosti i odlučnosti Evrope da – poslije iskustva sa grčkom krizom i pada vrijednosti evra na svjetskom tržištu – odbrani i stabilizuje evro, ali i da povrati povjerenje u platežnu moć članica evrozone. “Fiskalni napori članica EU, finansijska pomoć Evropske komisije i država članica, kao I akcije preduzete od strane Evropske centralne banke, dokazuju da ćemo braniti evro po svaku cenu,” izjavio je evropski komesar za ekonomska I monetarna pitanja, Oli Ren.

Američka podrška

Novouspostavljeni fond “Evropskog stabilizacionog mehanizma” biće sastavljen od 60 milijardi evra koje bi Evropska komisija obezbijedila iz stabilizacionog fonda i 440 milijardi koje će biti sakupljene od bilateralnih zajmova i garancija članica evrozone. Istovremeno, Međunarodni monetarni fond (MMF) učestvovaće u ovom paketu sa oko 220 milijardi evra. Evrozona ovim potezom želi da stvori neku vrstu “banke” koja će da omogući pozajmice za ekonomije članica koje se nađu u problemima. Iz EU-a je poručeno da će aktivacija ovakve vrste pomoći biti rigorozno uslovljena.

Hitnost u donošenju ovako odlučnih mjera za stabilizaciju evra naglašena je i u telefonskim razgovorima koje je tokom vikenda američki predsjednik, Barak Obama, vodio sa njemačkom kancelarkom, Angelom Merkel, i francuskim predsjednikom, Nikolom Sarkozijem. Obama je tom prilikom istakao da Evropska unija ima američku podršku i saradnju u ovom kritičnom periodu. Istovremeno sa objavljivanjem evropskog stabilizacionog mehanizma i odgovora na tržišne špekulacije usmjerene protiv pojedinih članica evrozone, finansijski zvaničnici grupe 20 najrazvijenijih ekonomija svijeta održali su telefonsku konferenciju posvećenu ovoj krizi.

Da li će ponuđeno biti i dovoljno?

U svojevrsnoj trci sa vremenom su evropski ministri finansija morali da objave mjere odbrane stabilnosti i jedinstva evrozone, što bi trebalo da trenutno utiče na stabilnost evropskog, ali i svjetskog tržišta. Dogovor je postignut, ali se postavlja pitanje da li će on biti dovoljan da povrati povjerenje u evro i da li će evro biti odbranjen od daljih spekulativnih opstrukcija na svjetskim tržištima?!

Mogućem smirivanju uzdrmanih tržišta mogla bi doprinijeti i konačna odluka MMF-a da Grčkoj, u roku od tri godine, odobri zajam od 30 milijardi evra , od čega će joj 5,5 milijardi biti odmah stavljeno na raspolaganje.

Prvi izvještaji sa azijskih berzi, poslije usvajanja ovoga evropskog paketa mjera, su pokazali da je evro skočio za dva procenta u odnosu na dolar, a tri u odnosu na jen.

Autorka: Marina Maksimović

Odg. urednica: Marina Martinović