Plane bashkimi monetar me shumë pikëpyetje

Argjentina dhe Brazili duan të krijojnë një monedhë të përbashkët. Kjo mund të krijojë bashkimin monetar më të madh në botë pas Bashkimit Evropian. Amerika Latine përbën pesë për qind të prodhimit të brendshëm bruto global, ndërsa BE 13 për qind. Prandaj nuk është për t'u habitur që ky projekt u bë kryefjala e mediave të biznesit në Evropë fundjavën e kaluar.

Në Amerikën e Jugut, nga ana tjetër, njoftimet bënë pak zhurmë. Që në projektet e para integruese, pesëdhjetë vjet më parë, ideja e një monedhe të përbashkët nuk ka reshtur së ushqyeri fantazitë e politikanëve, por këto përpjekje nuk kanë krijuar asgjë tjetër veç punës akademike.

Dy fqinjë krejtësisht të ndryshëm

Ekonomisti braziliano-argjentinas Fabio Giambiagi e kritikon këtë diskutim të ri si një "humbje kohe". Sipas Giambiagit, mungesa e planifikimit shtetëror të kursimeve nga qeveritë si dhe situata e ndryshme ekonomike pengojnë zhvillimin e një projekti serioz monetar në kohën e tanishme.

Në të vërtetë, shtetet nuk mund të ishin më të ndryshëm në politikën e tyre monetare dhe fiskale: Brazili ka një kurs këmbimi të lirë dhe një bankë qendrore të pavarur. Nga ana tjetër, autoritetet monetare argjentinase shtypin para me urdhër të presidentit për të mbushur deficitin buxhetor. Si rezultat, inflacioni në Argjentinë aktualisht po shkon në 95 për qind në vit. Në Brazil, ishte vetëm gjashtë përqind në vitin 2022.

Brazili ka më shumë se 300 miliardë dollarë rezerva valutore dhe për këtë arsye është kreditor i sistemit financiar global. Argjentina ka më shumë se 40 miliardë borxhe ndaj Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN), nën infuzionin e të cilit ndodhet. Pa këtë, vendi i Andeve do të kishte qenë prej kohësh i falimentuar.

Të vendosësh karrocën përpara kalit

Kutitë e monedhave të Argjentinës janë pothuajse bosh. Qeveria i pengon argjentinasit të blejnë dollarë falë një kontrolli të ngurtë të lëvizjeve të kapitalit. Ka rreth dy dyzina kurse të ndryshme këmbimi kundrejt monedhës së gjelbër. Në tregun e zi, dollari vlen dy herë më shumë se norma zyrtare.

Nuk ka as një treg të përbashkët mes dy vendeve, madje as një zonë të tregtisë së lirë. Në Mercosur, komuniteti ekonomik i Argjentinës, Brazilit, Uruguait dhe Paraguajit, importet e shumë produkteve u nënshtrohen taksave të larta doganore. Shumë përjashtime vlejnë edhe për tarifën e përbashkët të jashtme. Shtimi i një monedhe të përbashkët në këtë "komunitet ekonomik" të brishtë është si të vendosësh karrocën përpara kalit.

Ka vetëm një arsye pse presidenti brazilian Lula po ringjall projektin e një monedhe të përbashkët - është një argument politik, jo ekonomik: Lula dëshiron të avancojë integrimin në Amerikën Latine pas rizgjedhjes së tij. Brazili bashkon më shumë se gjysmën e fuqisë ekonomike dhe popullsisë së kontinentit. Ai dëshiron të rrisë peshën gjeopolitike të Amerikës Latine përmes unitetit në rajon – siç arriti të bëjë në dy mandatet e tij të para.

Buenos Aires gëzohet për çdo fije kashte

Monedha e përbashkët duhet të veprojë si një përshpejtues për procesin e integrimit rajonal në Amerikën e Jugut - kështu shkroi Ministri i Financave Fernando Haddad prillin e kaluar.

Nga ana tjetër, qeveria argjentinase mirëpret çdo fije kashte që mund të rrëmbejë në këtë kohë krize serioze. Një aleancë me Brazilin shumë më të madh mund t'i japë fund izolimit të Argjentinës. Në tetor do të ketë zgjedhje dhe të gjitha lajmet pozitive priten në Buenos Aires.

Sigurisht, një integrim më i madh ekonomik në Amerikën e Jugut do të ishte shumë i dëshirueshëm - por në vend që të avancojnë politikisht projektet e infrastrukturës dhe marrëveshjet e tregtisë së lirë, amerikanët e Jugut po bëjnë hapin e tretë përpara të parit.

Ekonomisti i njohur Mohamed A. El-Erian është gjithashtu skeptik: "Asnjë vend nuk ka kushtet fillestare që mund ta bëjnë këtë nismë të suksesshme dhe të tërheqë vende të tjera," shpjegon ai. "Më e mira që mund të shpresohet nga kjo nismë është që diskutimet të krijojnë një mbulesë politike për reformat ekonomike që na duhen urgjentisht”.