کمیسیون اتحادیه اروپا صدور "سم اعدام" را محدود کرد
۱۳۹۰ آذر ۲۱, دوشنبه
روزنامه‌ی آلمانی «زود دویچه» روز دوشنبه (۱۲ دسامبر/۲۱ آذر) گزارش داد که از روز جمعه‌ی این هفته، صدور «تیوپنتال ناتریم» که مادهای بی‌حس کننده و از ترکیبات اصلی سمی است که در بسیاری از ایالت‌های آمریکا به محکومان به اعدام تزریق می‌شود، از طرف کمیسیون اتحادیه‌ی اروپا محدود می‌شود.
طبق این گزارش قرار است در این زمینه ضوابط صادراتی واحدی تدوین و منتشر شود. این ضوابط شامل همه‌ی «اسیدهای باربیتوریک» می‌شود که دارای تاثیرات کوتاه و میان مدت هستند. ماده‌ی بی‌حس کننده‌ی «تیوپنتال ناتریم» یکی از آن‌‌هاست.
به گزارش روزنامه‌ی یادشده، با این ماده در ایالت‌های اوهایو و واشنگتن آمریکا تبهکاران محکوم به اعدام را می‌کشند. این ماده در ۳۳ ایالت دیگر آمریکا نیز بخش اصلی ترکیبی سمی را تشکیل می‌دهد که برای کشتن محکومان به اعدام به آنان تزریق می‌شود.
طبق آمار رسمی، آمریکا سالانه حدود ۱۰۰ نفر را اعدام می‌کند. ولی چند ماهی است که این کشور با کمبود سم روبرو شده است و مقامات مسئول ناچارند اجرای احکام اعدام را به تعویق اندازند.
علت این مساله آن است که شرکت «هوسپیرا» یعنی تنها شرکت تولیدکننده درآمریکا، دیگر حاضر به تولید مادهای نیست که برای کشتن محکومان به اعدام مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شرکت محصول خود در این زمینه را از بازار جمع‌آوری و تولید آن را متوقف کرده است.
مقامات آمریکا مدتی بود این ماده را در خارج تهیه می‌کردند. ولی تلاش این کشور برای خرید این ماده به میزان زیاد در بازارهای اروپا، با اقدام اخیر کمیسیون اتحادیه‌ی اروپا با ناکامی روبرو شد. محدودیت صدور این ماده توسط اتحادیه‌ی اروپا، از جمله نتیجه‌ی ابتکار و فعالیت گروه‌های حقوق بشری است که با اعدام مخالف‌اند.
یکی از پشتیبانان سرشناس این ابتکار، فیلیپ روسلر، وزیر اقتصاد آلمان است. وی که پیش‌تر وزیر بهداشت این کشور بود، در زمان وزارت خود در این پست در ماه ژانویه‌ی سال جاری، شرکت‌های آلمانی را فراخواند تا در همبستگی با شرکت آمریکایی، از فروش ماده‌ی یادشده به آمریکا خوداری کنند.
«مرگ قسطی»
آمریکا از کشورهایی است که در آن حکم اعدام هنوز صادر و اجرا می‌شود. محکومان به اعدام در این کشور گاهی ناچارند سال‌ها در سلول‌های خود در انتظار اجرای حکم بمانند. روان‌شناسان آمریکایی و سازمان عفو بین‌الملل از این رویه به شدت انتقاد می‌کنند و آن را «مجازات مرگ با اقساط» می‌خوانند. به گفته‌ی آنان، انتظار دراز مدت در سلول‌های مرگ، چیزی جز شکنجه‌ی روحی محکومان نیست.
بعضی از محکومان به اعدام تا واپسین لحظات نمی‌دانند که حکم اعدام آنان به تعویق افتاده است. شماری از آنان از چنین تصمیمی در اتاق مرگ یا روی صندلی الکتریکی مطلع می‌شوند. یکی از محکومان به اعدام که مدتی در سلول مرگ بسر برده، از شنیدن صدای گریه کسانی خبر داده که در سلول‌های مشابه در انتظار اعدام بوده‌اند.
در آمریکا محکومانی وجود داشته‌اند که چند بار با خانواده‌های خود وداع کرده‌اند ولی هر بار اجرای حکم اعدام آنان به تعویق افتاده است. در این کشور بیشترین اعدام‌ها در ایالت تگزاس انجام می‌گیرد.
ولی تنها پیام واپسین لحظه‌ی دادگاه نیست که گاهی باعث به تعویق افتادن اجرای حکم اعدام می‌شود. چند سال پیش در ایالت اوهایو آمریکا، مقامات زندان حدود ۶۰ دقیقه تلاش می‌کردند سیاهرگ یکی از محکومان به اعدام را بیابند تا زهر را به وی تزریق کنند. این تلاش سرانجام ناموفق ماند و محکوم را دوباره به سلولش بازگرداندند تا در انتظار تاریخ دیگری باشد.
به گزارش سازمان عفو بین‌المللی، به‌رغم فعالیت‌های سازمان‌های حقوق بشری برای لغو حکم اعدام، هنوز در ۲۵ کشور جهان این مجازات اجرا می‌شود. البته شمار کشورهایی که در آنها هنوز حکم اعدام صادر می‌شود بیشتر است، ولی شماری از این کشورها احکام اعدام را به اجرا نمی‌گذارند.
در اروپا تنها کشوری که هنوز حکم اعدام را اجرا می‌کند روسیه سفید است. تجربه نشان می‌دهد که اگر صدور حکم اعدام در کشوری لغو شود، آن کشور دیگر به سختی دوباره به اجرای حکم اعدام متوسل می‌شود.
در ۱۵ سال گذشته در این زمینه سه استثنا وجود داشته که عبارت بوده‌اند از گامبیا، نپال و فیلیپین. فیلیپین یک بار به صدور حکم اعدام بازگشت و بار دیگر آن را در سال ۲۰۰۶ لغو کرد. نپال هم در این میان دیگر احکام اعدام را به اجرا نمی‌گذارد.
چین و ایران از کشورهایی هستند که هنوز مجازات اعدام را به‌طور گسترده اجرا می‌کنند. ایران از نادر کشورهایی در جهان است که در آن حکم اعدام حتا در ملاء عام اجرا می‌شود.
BM/FW